Fasola czarna to popularna roślina strączkowa, znana również jako fasola czarna zwykła lub black beans. Pochodzi z Ameryki Środkowej i Południowej, gdzie była uprawiana już przez starożytne cywilizacje i jest podstawowym składnikiem wielu tradycyjnych dań. Fasola czarna jest bogatym źródłem białka roślinnego, błonnika pokarmowego, witamin z grupy B (szczególnie kwasu foliowego), żelaza, magnezu, fosforu, potasu, cynku i manganu. Zawiera również przeciwutleniacze, w tym antocyjany, które nadają jej charakterystyczny czarny kolor. Fasola czarna jest niskotłuszczowa, niskokaloryczna i stanowi doskonałe źródło składników odżywczych, szczególnie dla osób na diecie wegetariańskiej lub wegańskiej. Jest popularna w kuchniach meksykańskiej, karaibskiej, brazylijskiej, kubańskiej i wielu innych. Fasola czarna ma intensywny, ziemisty smak i kremową konsystencję po ugotowaniu, co czyni ją idealną do wielu dań.

Jak gotować fasolę czarną

Przed gotowaniem fasolę czarną należy dokładnie przepłukać pod zimną wodą, aby usunąć zanieczyszczenia, kurz i ewentualne małe kamienie. Następnie fasolę należy namoczyć w zimnej wodzie na minimum 8-12 godzin (lub na noc), aby skrócić czas gotowania, poprawić strawność i zmniejszyć zawartość związków powodujących wzdęcia. Woda do moczenia powinna być w proporcji około 1:3 (1 część fasoli na 3 części wody). Po namoczeniu fasolę należy odcedzić i przepłukać świeżą wodą. Do garnka wlewamy świeżą wodę w proporcji 1:3, wodę solimy (około 1 łyżeczka soli na 1 litr wody) i doprowadzamy do wrzenia. Fasolę wrzucamy do wrzątku i gotujemy na małym ogniu pod przykryciem. Ważne jest, aby nie dodawać soli na początku gotowania, gdyż może to spowodować, że fasola będzie twarda. Sól najlepiej dodać pod koniec gotowania. Podczas gotowania może pojawić się piana – należy ją usunąć łyżką. Można również dodać liść laurowy, ząbek czosnku, cebulę, marchew, seler, kolendrę, kumin lub inne przyprawy, aby wzbogacić smak i aromat, szczególnie charakterystyczny dla kuchni meksykańskiej i karaibskiej.

Ile gotować fasolę czarną

Czas gotowania fasoli czarnej zależy od tego, czy została namoczona:

  • Fasola czarna namoczona: 45-60 minut – gotuje się szybciej i jest bardziej strawna
  • Fasola czarna sucha: 90-120 minut (1,5-2 godziny) – wymaga znacznie dłuższego czasu gotowania

Czas gotowania liczymy od momentu wrzenia wody po wrzuceniu fasoli. Fasola jest gotowa, gdy jest miękka, ale nadal zachowuje kształt i nie rozpada się. Można sprawdzić gotowość, próbując kilka ziaren – powinny być miękkie w środku, ale nie rozgotowane. Nie należy gotować fasoli zbyt długo, gdyż może stać się zbyt miękka, stracić kształt i smak. Po ugotowaniu fasolę należy odcedzić i ostudzić. Jeśli fasola jest jeszcze twarda, można kontynuować gotowanie, dodając więcej wody w razie potrzeby. Woda z gotowania fasoli czarnej może być użyta jako baza do zup, sosów lub jako płyn do przygotowania puree, gdyż zawiera wartości odżywcze i intensywny smak.

Jak podawać fasolę czarną

Fasola czarna może być podawana na wiele sposobów i jest niezwykle wszechstronna w kuchni. Najpopularniejszym sposobem w kuchni meksykańskiej jest podanie jej jako dodatek do dań, szczególnie do burrito, tacos, quesadillas, nachos, enchiladas, jako składnik zup, gulaszy, chili czy jako dodatek do ryżu (popularne połączenie "arroz con frijoles"). Fasola czarna jest również popularna w kuchni karaibskiej i kubańskiej, gdzie jest używana w zupach, gulaszach, jako dodatek do dań mięsnych, rybnych, z ryżem, w sałatkach czy jako składnik dań jednogarnkowych. W kuchni brazylijskiej fasola czarna jest podstawowym składnikiem feijoady – tradycyjnego dania z fasolą i mięsem. Fasolę można również podawać w sałatkach, pastach, dipach, jako dodatek do makaronu, w zapiekankach, potrawkach, zupach lub jako składnik dań wegetariańskich i wegańskich. Popularnym sposobem jest również fasola czarna zasmażana z cebulą, czosnkiem, przyprawami (kumin, kolendra, papryka), sosami, ziołami lub jako składnik burgerów wegetariańskich. Fasola czarna może być również mielona i używana do przygotowania past, dipów, hummusu, kotletów wegetariańskich lub jako zamiennik mięsa w różnych daniach. W kuchni meksykańskiej popularnym daniem jest również refried beans (fasola czarna smażona i rozgnieciona), która jest podawana jako dodatek do wielu dań.